Vewin heeft vandaag in een brief aan de informateur Mariëtte Hamer aandacht gevraagd voor de drinkwatervoorziening in Nederland. Goed drinkwater, 24×7 uit de kraan, lijkt vanzelfsprekend maar is het niet. Drinkwaterbedrijven moeten daarvoor steeds meer inspanningen verrichten. Dat komt omdat de beschikbaarheid en kwaliteit van de bronnen —grond- en oppervlaktewater —onder toenemende druk staan. Daar is extra inzet voor nodig, óók van het nieuwe kabinet.
Het watersysteem loopt tegen zijn grenzen aan door droogte, verzilting en een toenemende watervraag door een groeiende economie en bevolking. De kwaliteit van onze drinkwaterbronnen verslechtert bovendien door vervuiling van landbouw, industrie en huishoudens. Vewin pleit – samen met de waterschappen – voor een watertransitie, gericht op een klimaatrobuust systeem dat de toekomstige waterbeschikbaarheid én waterkwaliteit verzekert. Drinkwaterbedrijven staan daarbij voor grote opgaven en investeringen. De drinkwaterbedrijven vragen meer ruimte om die aan te pakken en te realiseren. Vewin doet daarom de informateur, tegen de achtergrond van deze uitdagingen, een aantal concrete voorstellen voor een ‘waterparagraaf’ in het Regeerakkoord.
De watertransitie vraagt om politieke urgentie, samenwerking en brede maatschappelijke consensus. De afgelopen tien jaar heeft het Bestuursakkoord Water de samenwerking tussen Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen en drinkwaterbedrijven sterk bevorderd. Dit akkoord liep af in 2020, terwijl de uitdagingen op watergebied alleen maar groter worden en ook de samenwerking over bestuurlijke grenzen en periodes heen meer en meer aan belang wint. Vewin is daarom pleitbezorger van een Nationaal Waterakkoord dat de zoetwaterbeschikbaarheid robuust maakt en waarbij alle partijen aan tafel zitten, dus bijvoorbeeld ook natuur, landbouw, en bedrijfsleven. Het in de verkiezingscampagne bepleite ‘schoonwaterakkoord’ biedt hiervoor een uitstekende basis.
De langdurige droogtes van de laatste jaren hebben een duidelijk signaal gegeven. Op jaarbasis is er genoeg water, maar regionaal is er in droge periodes soms te weinig en in andere periodes juist weer te veel water. Er is daarom een transitie nodig naar een meer klimaatrobuust watersysteem:
De Tweede Kamer heeft gevraagd om ambitie, regie en prioriteit voor bescherming en verbetering van de kwaliteit van drinkwaterbronnen in de planperiode 2022-2027 van de Kaderrichtlijn Water. De nieuwe plannen moeten in 2021 worden afgerond, maar de stap van plan naar actie zal de komende jaren voortdurend aandacht, bijsturing en aanscherping vergen. Aandachtspunten zijn:
Drinkwaterbedrijven staan voor grote opgaven en investeringen. De nieuwe opgaven en vervanging van ondergrondse infrastructuur vragen een forse toename van investeringen, tot zo’n zestig procent de komende jaren. Vewin vraagt meer ruimte om de investeringen aan te pakken en te realiseren en om de toegestane vermogenskostenvergoeding de komende twee jaar op het niveau van 2021 te bevriezen. Samen met de sector zal vervolgens verkend moeten worden hoe een fundamentele herijking van de regelgeving die de financiële gezondheid van de drinkwaterbedrijven verzekert vorm kan krijgen.