Droogte geeft geen knelpunten drinkwatervoorziening

Zoals elk jaar houden Rijkswaterstaat, waterschappen, Vewin, provincies en betrokken ministeries de watertoestand sinds maart in de gaten. Sinds 13 juli 2022 is opgeschaald naar het niveau “dreigend watertekort” (niveau 1). Vanaf vandaag geldt een nationaal “feitelijk watertekort” (niveau 2). De aanhoudende droogte zorgt ervoor dat er landelijk een grotere vraag is naar water dan wat er ons land binnenkomt via regen en rivieren. De droogte heeft vooralsnog geen impact op de drinkwatervoorziening. De voorspelling is dat de droogte nog een tijd aanhoudt, waardoor komende weken mogelijk nieuwe maatregelen volgen om het water te verdelen. Minister Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) schrijft vandaag aan de Tweede Kamer deze waterverdeling vanaf nu bij het Managementteam Watertekorten (MTW) te beleggen. Het MTW bestaat uit Rijkswaterstaat, waterschappen, drinkwaterbedrijven, provincies en betrokken ministeries (LNV, EZK en IenW). Zij bereiden eventuele nationale en bovenregionale maatregelen voor om de waterverdeling zo optimaal mogelijk te houden. Op dit moment zijn die maatregelen nog niet nodig, maar dat zou de komende weken wel het geval kunnen zijn. De huidige situatie vraagt in elk geval om besluiten die over regio’s, watersysteemfuncties en belanghebbenden heen gaan en die bestuurlijk goed afgestemd moeten zijn. Dat is de rol van het MTW.

Geen knelpunten voor drinkwaterproductie door droogte

De droogte geeft geen knelpunten voor de drinkwatervoorziening. De waterpeilen in de bekkens, duinen en plassen in beheer bij de drinkwaterbedrijven zijn op orde. Dit geldt ook voor de grondwatervoorraden. Het drinkwaterverbruik is normaal voor de tijd van het jaar en soms zelfs lager, mede door de (school)vakanties en daarmee gepaard gaande vakantie-uittocht. Drinkwaterbedrijven blijven de klanten oproepen tot bewust en zuinig om te gaan met drinkwater.

Droogtemonitor

Wanneer er sprake is van een (dreigend) watertekort of droogte, stelt de LCW een droogtemonitor op. In een periode van droogte gebeurt dit elke 2 weken, of vaker als dat nodig is. Hierin worden de huidige situatie en de toekomstige verwachtingen voor watertekort of droogte beschreven. Deze informatie is gebaseerd op gegevens van de waterschappen, KNMI, Rijkswaterstaat en de drinkwaterbedrijven. Deze partijen komen tijdens dreigende crisissituaties bijeen in de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW), samen met andere crisispartners als het ministerie van IenW, provincies, veiligheidsregio’s en gemeenten. De taken van de crisispartners zijn vastgelegd in het Landelijk Draaiboek Waterverdeling en Droogte (LDWD).

Drinkwatervoorziening en droogte

De langdurige droogtes van de laatste jaren zijn een kantelpunt voor het waterbeheer in Nederland. Meerdere opeenvolgende jaren van droogte zijn nieuw voor Nederland, maar zullen naar verwachting in de toekomst vaker voorkomen. De droogte en hoge temperaturen zorgen voor grote uitdagingen rondom waterkwantiteit en -kwaliteit. Tegelijkertijd stijgt de drinkwatervraag in bredere zin door economische ontwikkelingen en bevolkingstoename. Een eeuwenlange strijd tegen het water wordt zo plots ook een strijd om de beschikbaarheid van zoetwater. De droge zomers sinds 2018 hebben eens te meer duidelijk gemaakt dat de toekomstige beschikbaarheid van voldoende, kwalitatief goed zoet water in alle delen van het land geen vanzelfsprekendheid is.

Een nieuwe klimaat-robuuste balans in het watersysteem vraagt om andere keuzes in de ruimtelijke, landschappelijke inrichting, zowel boven- als ondergronds. Transitie is nodig, en dat moet via regionaal maatwerk. Op de hogere zandgronden moeten we zorgen dat er meer water wordt vast gehouden of aangevoerd, bijvoorbeeld in combinatie met natuurontwikkeling of extensievere landbouw. Voor de grote rivieren en meren is het belangrijk dat er voldoende internationale aanvoer blijft van Rijn- en Maaswater. Door goede sturing van deze aanvoer in het Nederlandse hoofdwatersysteem en voldoende waterberging, bijvoorbeeld in het IJsselmeergebied, houden we ook voldoende water om de verzilting tegen te gaan. Naast voldoende aanvulling is het vanzelfsprekend dat we het water niet verspillen. Dat geldt voor alle functies: landbouw, industrie en consumenten. Dit voorkomen we onder andere door gebruikers bewust te maken van duurzaam watergebruik- en tegengaan van verspilling.

De drinkwaterbedrijven zetten daarom in op waterbewustwording en participeren bijvoorbeeld in decentrale wijkinitiatieven (o.a. waterketenbeheer) en denken mee bij innovatie van watergebruikende apparaten. Ook het ontmoedigen van laagwaardig gebruik van drinkwater door grootverbruikers hoort daarbij.

Weersomstandigheden en verschillen in drinkwaterbronnen, zoals het gebruik van grondwater en/of oppervlaktewater zorgen ervoor dat de situatie per regio kan verschillen. Drinkwaterbedrijven zullen hun klanten daarom altijd voorzien van informatie op maat, binnen hun eigen voorzieningsgebied. Drinkwaterbedrijven voelen zich verantwoordelijk bij te dragen aan een duurzame samenleving. Daarom vragen zij hun klanten bewust met water om te gaan. Minder water gebruiken is altijd beter, het hele jaar door.

Meer informatie

De informatiepagina van Vewin over droogte: Droogte – Onderwerpen Vewin

Meer informatie over de drinkwatervoorziening staat in ons kennisdocument: Klik hier

De actuele droogtemonitor