Water voor welvaart; waterpoort Vewin en VNO-NCW

​Op 24 juni organiseerden Vewin en VNO-NCW samen een bijzondere editie van de waterpoort met als thema ‘Water voor welvaart’. Waterexperts, politici en ondernemers gingen met elkaar in debat over toekomstbestendig (drink)waterbeheer.

De sprekers waren Ingrid Thijssen (voorzitter VNO-NCW), Pieter Litjens (voorzitter Vewin), Martijn Dadema (portefeuillehouder drinkwater IPO), Mariska van Dalen (director strategic environmental Lamb Weston), Wim Drossaert (directeur Dunea) en Geert Gabriëls (Tweede Kamerlid GroenLinks-PvdA). Het debat vond plaats in perscentrum Nieuwspoort in Den Haag en werd geleid door Maarten Bouwhuis.

Drinkwater geen vanzelfsprekendheid meer

De beide voorzitters openden de waterpoort. Ingrid Thijssen benadrukte dat er zonder water geen leven is, dat burgers en bedrijven water nodig hebben en dat water een belangrijk ingrediënt is bij veel productieprocessen. ‘70% van het drinkwater in Nederland wordt gebruikt door huishoudens, 30% door bedrijven. Het is ook belangrijk dat we bewuster met water omgaan, ik zie veel mogelijkheden om water te besparen.’ aldus Thijssen.
Pieter Litjens gaf aan dat het echt niet meer vanzelfsprekend is dat we 24/7 schoon en voldoende drinkwater hebben. Litjens: ‘Water moet een bestaanszekerheid blijven. Vergunningen moeten sneller worden afgegeven zodat de drinkwaterbedrijven in staat worden gesteld om te leveren. Ook aan bedrijven want er is een robuust watersysteem nodig. Je wilt niet dat bedrijven aparte systemen gaan hanteren met suboptimale oplossingen.’
Thijssen vond ook dat de leveringsplicht van drinkwaterbedrijven ook voor bedrijven moet gelden. ‘We maken ons al zorgen over het vestigingsklimaat. Als bedrijven niet meer aangesloten kunnen worden op drinkwater, zakken we op de lijst van het vestigingsklimaat.’ Litjens reageerde ook op het hoofdlijnenakkoord: ‘Drinkwater staat er niet in, maar drinkwater moet echt voorrang krijgen als er keuzes moeten worden gemaakt.’

Prioriteit voor drinkwater

Vervolgens discussieerden de aanwezige sprekers en bezoekers van de Waterpoort over drie stellingen. ‘Overheden moeten prioriteit geven aan het garanderen van de drinkwatervoorziening, zelfs als dit andere belangen schaadt’ was de eerste gespreksopener. Hierbij werd aangegeven dat er feitelijk geen watertekort is, maar dat drinkwaterbedrijven vastlopen op vergunningen. Nederland moet oppassen dat drinkwater niet de nieuwe netcongestie wordt. Er werd gezegd dat het om ruimtelijke claims gaat en het afwegen van belangen maar dat het erg lastig blijkt om keuzes te maken. Vanuit de fritesfabrikant kwam een mooi voorbeeld hoe in het productieproces ingezet kan worden op hergebruik.

Leveringsplicht

De tweede stelling luidde: ‘Drinkwaterbedrijven hebben een leveringsplicht aan bedrijven die drinkwaterkwaliteit nodig hebben.’ Bij deze stelling kwam vanuit de farmaceutische sector naar voren dat er soms echt drinkwater nodig is, en soms nóg verder gezuiverd water gebruikt wordt. Ook werd ingebracht dat de leveringsplicht niet te smal gedefinieerd moet worden, want afnemende bedrijven moeten liever niet zelf water gaan oppompen. Aangegeven werd dat schaarste een belangrijke drijfveer is om te besparen en door het jaar heen is er op sommige plekken niet voldoende drinkwater.

Drinkwaterbesparing

‘Alleen als bedrijven waterbesparende maatregelen nemen, krijgen zij nog drinkwater’ was de derde en laatste stelling waarover van gedachten gewisseld werd. Bij deze stelling waren de meningen verdeeld over het bewustzijn van de noodzaak om water te besparen. Geopperd werd dat veel bedrijven geen idee hebben hoeveel water ze gebruiken. De businesscase van besparen is van belang werd aangegeven, maar ook het vergroten van het bewustzijn. Gepleit werd voor regie vanuit het Rijk om drinkwater meer aandacht te geven.

Energievraagstuk en goed drinkwater leveren

Afrondend gaf Thijssen aan veel parallellen te zien met het energievraagstuk. Ze gaf aan dat we daarvan kunnen leren en niet tien jaar hoeven te wachten tot bepaalde problemen zich echt voor gaan doen. Litjens sloot af met de opmerking dat sommigen aangeven dat er eerst iets ingrijpends moet gebeuren voordat problemen zichtbaar worden. Dat te laten gebeuren zit echter niet in het DNA van de drinkwaterbedrijven, want ‘zij willen niets liever dan goed drinkwater leveren!’ aldus Litjens.