Commissiedebat Toezicht en Handhaving

Stelsel van Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) moet beter

Een adviescommissie onder leiding van Jozias van Aartsen bracht in maart 2021 het rapport ‘Om de leefomgeving’ uit. De conclusie was dat het slecht gesteld is met het stelsel van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH). Het ontbreekt de omgevingsdiensten aan kennis, capaciteit en doorzettingsmacht. Het Rijk voert geen overkoepelende regie. Het programmaplan van het Interbestuurlijk programma Versterking VTH-stelsel beoogt dit gat te dichten.

De conclusies van de Commissie van Aartsen zijn herkenbaar. Beleid en uitvoering sluiten niet goed aan, en de taken zijn versnipperd. Vewin ziet dit terug in de uitvoering van de bestuurlijke afspraken uit 2020 van de Delta-aanpak waterkwaliteit over het herzien van alle vergunningen voor ZZS stoffen. Begin 2022 zou het beeld van de opgave compleet zijn, maar uit de “Evaluatie ZZS-emissiebeleid 2016-2021” volgt dat er nog steeds geen volledig zicht bestaat op gebruik en emissies van ZZS-stoffen. Er is nog steeds een grote achterstand bij de omgevingsdiensten als het gaat om de actualisatie van indirecte lozingsvergunningen (indirecte lozingen zijn lozingen die niet direct op het oppervlaktewater uitkomen, maar plaatsvinden via het rioolstelsel en de afvalwaterzuivering).

De herziening van alle vergunningen stagneert omdat capaciteit en kennis bij omgevingsdiensten grote knelpunten zijn. Dit knelpunt werd ook erkend in de Kamerbrief ‘versterking VTH-stelsel’ van 13 december 2021. Daarnaast ontbreekt een integraal overzicht van afgegeven vergunningen en wie wat waar loost.

Kamerbrief

De Kamerbrief van de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat van 8 juli 2022 over het programmaplan van het interbestuurlijk programma versterking VTH-stelsel, erkent en benoemt nogmaals de problematiek en schetst hoe de aanbevelingen van de Commissie van Aartsen via programma’s worden opgepakt. Vewin kan zich vinden in deze aanpak, maar vraagt wel aandacht voor de daadwerkelijke realisatie en dan met name op het aspect lozingen van ZZS.

Maak heldere afspraken tussen bevoegde gezagen over de rolverdeling bij (in)directe lozingen van Zeer Zorgwekkende Stoffen en PFAS;

Neem de regulering van PFAS en ZZS Stoffen op in het basistakenpakket VTH;

Zorg voor extra capaciteit en kennisontwikkeling bij omgevingsdiensten inclusief adequate financiering;

Zorg voor meer transparantie over wat er geloosd wordt in het oppervlaktewater/grondwater.