Terechte zorgen of er nog water uit onze kraan komt

Na wekenlang beelden van overvolle rivieren, overstromende kades en ondergelopen kelders, luidde de Inspectie Leefomgeving en Transport onlangs de noodklok over een dreigend tekort aan drinkwater. Deze ILT houdt toezicht op de kwaliteit, betrouwbare levering en prijs van ons drinkwater en is doorgaans heel tevreden over de drinkwaterbedrijven. Dus als deze waakhond waarschuwt dat we een drinkwatertekort krijgen als er niet snel wat gebeurt, moet er wel wat aan de hand zijn.

Hoe kan het dat we, terwijl we alles op alles zetten om een teveel aan water naar zee te pompen, zo’n waarschuwing krijgen? Moet Nederland zich zorgen maken of er drinkwater uit de kraan blijft komen? Het eerlijke antwoord zou nee moeten zijn, maar het is helaas ja.

Fractie

Laten we wat feiten op een rij zetten. Tien drinkwaterbedrijven zorgen in ons land dag en nacht, zeven dagen per week voor de levering van gezond, lekker en betaalbaar drinkwater. Jaarlijks gaat het om zo’n 1,3 miljard kubieke meter drinkwater. Klinkt als veel, toch is het maar een klein deel, slechts een fractie van al het zoete water dat via de grote rivieren ons land binnenstroomt en als regen valt.

Pieter Litjens: „Ons land is vol en keuzes zijn lastig, maar drinkwater, een eerste levensbehoefte, moet echt prioriteit krijgen. En dat gebeurt nu niet genoeg.”

De vraag naar drinkwater stijgt, want er wonen steeds meer mensen in ons land en ook de economie groeit. Zuinig zijn helpt om de vraag naar drinkwater te beperken, maar dan nog zal er meer drinkwater nodig zijn in de toekomst. Dat hoeft geen probleem te zijn, want er is water genoeg. Maar dan moeten we wel op tijd investeren.

In de kou

Gelukkig beseffen de drinkwaterbedrijven dat maar al te goed. Zij kijken ver vooruit, plannen voor de lange termijn en investeren in pompstations en leidingen, die tientallen jaren meegaan. Zij weten precies wat nodig is om tekorten te voorkomen. Kortom, de drinkwaterbedrijven hebben hun plannen klaar en daarom zou het antwoord op de vraag of de samenleving zich zorgen moet maken, gewoon nee moeten zijn. Waarom dan toch ja?

Dat komt doordat de overheid de drinkwaterbedrijven te veel in de kou laat staan. Met als risico dat de samenleving straks geen of minder water uit de kraan krijgt. Drinkwaterbedrijven hebben het niet alleen voor het zeggen. Provincies, gemeenten en het Rijk moeten drinkwaterbedrijven op tijd vergunningen geven om water te winnen, om zuiveringsinstallaties te bouwen en nieuwe drinkwaterleidingen aan te leggen. En daar gaat het fout. Drinkwaterbedrijven lopen meer en meer vast in stroperige juridische en bestuurlijke vergunningenprocedures. Deze duren steeds langer, knopen worden te laat of helemaal niet doorgehakt. Er zit voldoende water in de Nederlandse grond, maar de belangen van drinkwater, landbouw, natuur en wonen botsen soms.

Ons land is vol en keuzes zijn lastig, maar drinkwater, een eerste levensbehoefte, moet echt prioriteit krijgen. En dat gebeurt nu niet genoeg. De overheid pakt zijn verantwoordelijkheid niet en de drinkwaterbedrijven staan met lege handen. Daarom trekt de Inspectie Leefomgeving en Transport aan de bel. Het is van groot belang dat daarnaar geluisterd wordt en dat ook de minister waar nodig actief ingrijpt. Want Nederland is gewend aan altijd gezond, lekker en betaalbaar water uit de kraan, en dat moet zo blijven.”

Pieter Litjens
Voorzitter Vewin