Drinkwaterpoort: Drinkwater sturend in de provincie

Op 7 maart organiseerde Vewin een speciale ‘Drinkwaterpoort’ in Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag, voorafgaand aan de Provinciale- en Waterschapsverkiezingen. Het thema was ‘Drinkwater sturend in de provincie’. Hierbij stond de vraag centraal wat er nodig is om de uitgangspunten water en bodem sturend te laten doorwerken in de regio. Ook werd besproken hoe de beschikbaarheid én benutbaarheid van drinkwaterbronnen geborgd kunnen worden, hoe bewust en verantwoord drinkwatergebruik kan worden ingezet en welk belang drinkwater heeft bij ruimtelijke keuzes in de provincie.

Maarten Bouwhuis leidde het debat dat werd gevoerd op basis van pitches van enkele directeuren van drinkwaterbedrijven; Jelle Hannema (Vitens), Joyce Nelissen (WML) en Wim Drossaert (Dunea). Het panel dat daarna met elkaar en met de zaal in gesprek ging, bestond uit Tjeerd de Groot (Tweede Kamerlid D66), Eva van Esch (Tweede Kamerlid Partij voor de Dieren), Hans Kuipers (gedeputeerde provincie Drenthe) en Lia Roefs (gedeputeerde provincie Limburg).

Jelle Hannema beet het spits af en gaf aan een grote zorg en een grote ambitie te hebben. Op korte termijn zijn vergunningen en productiecapaciteit nodig. Voor de langere termijn is een klimaatbestendig watersysteem nodig. Tjeerd de Groot vond het van belang in kaart te brengen welke grondwaterputten er (ongezien) zijn geslagen. Dat moeten de provincies in kaart brengen volgens hem. Eva van Esch wilde verder gaan dan water en bodem ‘sturend’ laten zijn en spreekt liever over ‘leidend’, en dat betekent echt iets anders verzekerde zij de aanwezigen. Lia Roefs gaf aan dat zij bij de ruimtelijke puzzel in Limburg water en bodem sturend niet als één van de puzzelstukken zien, maar dat het de kaart is waar bovenop de andere ruimtelijke vraagstukken gelegd worden. Hans Kuipers zei dat wanneer grondwater te vuil werd, uitgeweken werd naar een andere plek. Dat kan niet meer en hij gaf aan dat al het grondwater beschermd moet worden.

Joyce Nelissen vroeg zich of hoe we in Nederland de besparingsdoelstelling van 20% minder drinkwater in 2030 gaan halen. Voor de aanbodkant heeft zij in Limburg met 30 partijen een intentieverklaring getekend voor voldoende zoetwater, om een aanpak vast te stellen en uit te voeren. Uitgangspunt is meer aanvullen en minder onttrekken, maar dat moet hand in hand gaan met besparing.

Wim Drossaert was duidelijk; hij heeft bij Dunea een probleem want het bedrijf maakt nu al gebruik van de reservecapaciteit. Naast de vergunningenproblematiek die hij tegenkomt heeft hij daarnaast ook te maken met Maaswater dat vuiler wordt en de grote hoeveelheid extra woningen die gebouwd moeten worden. ‘De nood is nu.’ aldus Drossaert.

Zowel de panelleden als aanwezigen in de zaal kwamen met vele ideeën en oplossingen. Enkele zaken die genoemd werden:

• Woningeigenaren informatiemateriaal meegeven over waterbewust bouwen bij de aanvraag van hun verbouwvergunning;
• Een prijsprikkel, zeker voor grootverbruikers;
• Regenwateropvang verplicht maken via gemeentelijke bestemmingsplannen;
• Drinkwaterbedrijven moeten minder leveren zodat mensen de urgentie ‘voelen’;
• Alleen teelten toestaan die passen bij vochtgehalte van de bodem.

De middag werd afgesloten door Peter van der Velden (voorzitter Vewin), die nogmaals benadrukte dat er onherroepelijk problemen ontstaan als er niks verandert. Hij riep gedeputeerden op om meteen de dag na de verkiezingen op 15 maart aan de slag te gaan met plannen en pleitte er gloedvol voor dat drinkwaterbedrijven aan tafel zitten bij het bepalen van de gebiedsgerichte aanpak.

Vele bezoekers brachten tijdens de inloop en de borrel van de Drinkwaterpoort een bezoek aan de video-installatie ‘Onder Druk’. Bij deze installatie stonden bezoekers voor heel even in een dromerige wereld, waarbij vanuit een ander perspectief aan het denken wordt gezet over de persoonlijke relatie met (drink)water. De video-installatie is ontwikkeld door Vitens samen met kunstenaars Anne Stoop en Mark Bergwerff.