In het TV-programma De Vuilnisman gaat het over de wereld achter ons afval. De slotaflevering van 4 april jl. behandelt het aspect van de lozingen vanuit de (chemische) industrie op het rivierwater. Voor Vewin is dit een belangrijk onderwerp: Vewin vindt dat alle bronnen voor drinkwater moeten voldoen aan de eisen van de Kaderrichtlijn Water. De Kaderrichtlijn Water stelt dat met eenvoudige zuivering van rivierwater drinkwater moet kunnen worden gemaakt. Bovendien mag de kwaliteit van het water niet achteruitgaan en moet deze op termijn verbeteren, om zo het benodigde niveau van zuivering te kunnen verlagen (KRW, artikel 7.3 lid 3). Dat betekent dat de kwaliteit van de bronnen voor drinkwater moet verbeteren en de zuiveringsinspanning moet verminderen.
Journalist Teun van de Keuken onderzocht voor deze uitzending uit hoe het kan dat de Nederlandse oppervlaktewaterkwaliteit tot de slechtste van Europa behoort. Maarten van der Ploeg, directeur RIWA-Maas legt in deze aflevering uit dat drinkwaterbedrijven soms de inname van Maaswater voor de productie van drinkwater stil moeten leggen, omdat het Maaswater van onvoldoende kwaliteit is.
De waterbedrijven zetten zich in om zowel op nationaal als op Europees niveau betere regels en ook betere uitvoering van deze regels te realiseren. Vewin pleit voor een Europese aanpak op stroomgebiedsniveau. De Rijn begint immers niet bij Lobith. Vewin vindt dat gevaarlijke stoffen zoals PFAS, maar ook andere opkomende stoffen al in het toelatingsbeleid in Europa moeten worden geweerd, of van het stempel “zeer zorgwekkend” moeten worden voorzien. Lozingen van deze stoffen moet dan worden verboden. Vewin staat hierin niet alleen: in december 2020 nam de Milieucommissie van het Europees Parlement een resolutie aan over meer ambitie bij de implementatie van de EU-waterwetgeving en meer grensoverschrijdende samenwerking om de waterkwaliteit te verbeteren. Dit is cruciaal voor een betere bescherming van de drinkwaterbronnen.
In Nederland zijn de regels voor lozingen inmiddels sterk verbeterd. Wat nu nog moet gebeuren is dat de honderden achterstallige vergunningen worden herzien en dat vervolgens goed wordt gehandhaafd. Aansluitend moet hetzelfde traject van betere regels en betere naleving invoeren, ook op Europees niveau gebeuren. De recente Europese “Zero pollution ambition” en de herziening van de Europese Richtlijn Industriële Emissies bieden hiervoor aanknopingspunten. Hier trekken de Nederlandse waterbedrijven samen met de Europese koepelorganisatie EurEau op, in een pleidooi voor strengere eisen voor industriële lozingen en verbeterd bronbeleid.