ILT: ‘Drinkwaterbedrijven leveren water van goede kwaliteit’

In 2022 hebben drinkwaterbedrijven opnieuw water van goede kwaliteit geleverd. Dit is de conclusie van de ILT, die toezicht houdt op de naleving van de wettelijke normen van het Drinkwaterbesluit. Het drinkwater voldeed bij 99,9% van de metingen aan de gestelde normen. Ook reageerden drinkwaterbedrijven goed op incidenten, zoals een incidentele normoverschrijding, en op verontreinigingen in het oppervlaktewater dat wordt gebruikt voor de drinkwaterproductie.

De drinkwatervoorziening in Nederland is dus momenteel betrouwbaar en van hoge kwaliteit, zo stelt de ILT. Echter brengt de (nabije) toekomst een reeks serieuze uitdagingen voor de drinkwatersector. Klimaatverandering, vervuiling van de drinkwaterbronnen, beperkte beschikbaarheid van nieuwe drinkwaterbronnen en een groeiende bevolking zetten druk op de openbare drinkwatervoorziening. Het veiligstellen van de kwaliteit en de continuïteit van de drinkwatervoorziening leidt tot ingrijpende transities ten aanzien van de bronnen, de zuiveringsmethoden en het leidingnet. De daarmee samenhangende uitbreidings- en vervangingsopgaven zijn kapitaalintensief. Dit vereist voortdurende aandacht en inspanning van de drinkwaterbedrijven, overheden en andere belanghebbenden, zowel nu als in de toekomst. Vewin bevestigt deze constatering van het ILT en heeft haar prioriteiten voor het nieuwe kabinet geformuleerd.

Binnen het wettelijk meetprogramma meten de drinkwaterbedrijven de kwaliteit van het water na de zuivering en aan de kraan, bij consumenten thuis in het distributiegebied. In 2022 hebben de drinkwaterbedrijven 559.933 metingen uitgevoerd. 99,9% van de genomen monsters voldeed aan de wettelijke normen. In 502 gevallen voldeed het drinkwater niet aan de norm. Bij 90% van deze gevallen ging het om stoffen die geen direct gevaar voor de volksgezondheid opleveren.

Bij 19 normoverschrijdingen ging het om groei van Legionella in de binneninstallaties van de afnemers. Alle overschrijdingen van de legionellanorm zijn gemeten aan de kraan en zitten in de binneninstallaties van de afnemers.

In 2022 is de huidige norm voor PFAS niet overschreden. PFAS zijn chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt. PFAS zijn toxisch, zijn slecht afbreekbaar, verspreiden zich snel in het milieu en hopen zich op in het menselijk lichaam, in dieren en in planten.

Door de nieuwe Europese Drinkwaterrichtlijn komt in 2026 een strengere norm voor de hoeveelheid van PFAS. Uit onderzoek blijkt dat het Nederlandse drinkwater nu al aan die norm voldoet. Het advies van het RIVM is wel om in de toekomst nog minder PFAS binnen te krijgen. Drinkwater uit grondwater zit al onder de door RIVM voorgestelde richtwaarde, maar drinkwater uit oppervlaktewater voldoet hier vaak nog niet aan. Over het algemeen is de hoeveelheid PFAS die we via kraanwater binnenkrijgen beperkt. Het RIVM stelt daarom dat het verantwoord is kraanwater te blijven drinken.

Drinkwaterbedrijven controleren ook de hoeveelheid lood in drinkwater. Het aantal normoverschrijdingen voor lood in 2022 is globaal vergelijkbaar met eerdere jaren (2014-2021). Dat geldt zowel voor de huidige drinkwaternorm van minder dan 10 microgram per liter (µg/l) als voor de nieuwe norm van minder dan 5 microgram per liter, die sinds eind 2022 in het gewijzigde Drinkwaterbesluit staat.

Individuele normoverschrijdingen van lood zijn meestal het gevolg van loden leidingen in oudere woningen. De eigenaren van die panden zijn verantwoordelijk voor het nemen van maatregelen. Drinkwaterbedrijven adviseren hierbij.