Drinkwaterbedrijven leverden in 2020 water van goede kwaliteit. Ook reageerden drinkwaterbedrijven goed bij incidenten in de drinkwatervoorziening en op verontreinigingen in het oppervlaktewater dat wordt gebruikt voor de productie van drinkwater. Dat blijkt uit de jaarlijkse rapportage drinkwaterkwaliteit 2020 van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). De ILT waarschuwt dat het niet zo vanzelfsprekend is als het lijkt dat de Nederlandse drinkwaterbedrijven in staat zijn om voldoende drinkwater van goede kwaliteit te maken. De beschikbaarheid en kwaliteit van de bronnen staan nog altijd onder druk door het gebruik van medicijnen, bestrijdingsmiddelen en nieuwe verontreinigingen met opkomende stoffen. Thema’s als klimaatverandering en verontreinigingen van grond- en oppervlaktewater, die niet geheel via zuivering te verwijderen zijn, vragen toenemend aandacht.
Vewin herkent het beeld dat de ILT schetst van de toenemende druk op de bronnen voor drinkwater. Deze bevinding van de ILT onderstreept het pleidooi van Vewin voor een stevige inzet om de kwaliteit van de bronnen voor drinkwater te verbeteren. Uit verschillende onderzoeken, waaronder het rapport ‘Staat Drinkwaterbronnen’ van het RIVM (2020) blijkt dat de kwaliteit van drinkwaterbronnen onder druk staat door verontreinigingen uit onder andere de landbouw en de industrie. Om deze kwaliteit te verbeteren is meer ambitie nodig en een samenhangend maatregelenpakket gericht op het tijdig halen van de KRW-doelen. Ook is er meer regie vanuit het Rijk nodig om de KRW-doelen tijdig te halen, en moet de uitvoering van maatregelen en de effecten daarvan voor de waterkwaliteit goed gemonitord worden. Daarvoor is een effectief en samenhangend maatregelenpakket nodig, in het Nationaal Waterprogramma (NWP) , in de bijbehorende Stroomgebiedbeheerplannen (SGBP’s) en het 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn.
De drinkwatersector staat mede door klimaatverandering voor grote uitdagingen als het gaat om zoetwaterbeschikbaarheid, waterkwaliteit en financiering van de investeringsopgaven. Het watersysteem loopt tegen zijn grenzen aan door droogte, verzilting en een toenemende watervraag door een groeiende economie en bevolking. Vewin en de Unie van Waterschappen pleiten daarom voor een brede watertransitie, gericht op een klimaatrobuust systeem dat de toekomstige waterbeschikbaarheid én waterkwaliteit verzekert. Water is een verbindende factor tussen de grote opgaven op het vlak van klimaat, energie, natuur, ruimtelijke ordening en woningbouw. De watertransitie vraagt om politieke urgentie, samenwerking en brede maatschappelijke consensus. Vewin roept het nieuwe kabinet daarom op in te zetten op een Nationaal Waterakkoord waarbij alle partijen aan tafel zitten, dus ook de drinkwaterbedrijven.
In het ILT jaarrapport drinkwaterkwaliteit 2020 is onder meer het resultaat te vinden van de wettelijke meetprogramma’s die de drinkwaterbedrijven hebben uitgevoerd. Daarmee controleren ze of de kwaliteit van het drinkwater na zuivering goed is en blijft tot het uit de kraan stroomt bij consumenten. Er zijn 492.327 metingen uitgevoerd. 99,9% van de genomen monsters voldeed aan de wettelijke normen. In 683 gevallen voldeed het drinkwater niet aan de norm. In 83% (569) van deze gevallen ging het om stoffen die geen gevaar voor de volksgezondheid opleveren. Van de resterende 114 normoverschrijdingen hadden er 109 een microbiologisch karakter. Meestal betrof het groei van Legionella in de binneninstallaties van de afnemers. In alle gevallen is door adequate maatregelen een risico voor de volksgezondheid voorkomen.