Het Europees Parlement (EP) en de Europese Landbouwministers in de Raad hebben eindelijk, na veel vertraging, beiden hun positie bepaald op de EC-voorstellen voor het toekomstige Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) vanaf 2023. Hoewel het een belangrijke stap in het wetgevingsproces betreft tonen het EP en de lidstaten slechts op enkele vlakken hun duurzame ambities. Zo hebben beide instellingen de milieueisen (conditionaliteit) voor het krijgen van directe inkomenssteun voor de agrariërs afgezwakt. Toch ziet Vewin in het wetgevingsproces voor het nieuwe GLB nog mogelijkheden om het GLB te ‘verblauwen’. Het nieuwe GLB biedt de lidstaten namelijk meer ruimte om zélf bij te dragen aan de verbetering van de waterkwaliteit.
Wat Vewin betreft moet de bescherming van drinkwaterbronnen worden opgenomen in de doelen van het GLB, en moet de strekking van artikel 7 uit de KRW, het voorkómen van achteruitgang en verbetering van de waterkwaliteit van drinkwaterbronnen, worden opgenomen in de conditionaliteitseisen van het GLB. In Brussel lijkt dit niet nader te worden ingevuld, daarom is het cruciaal dat Nederland de nationale invulling van het GLB in het Nationaal Strategisch Plan zo ambitieus mogelijk vormgeeft als het gaat om verbetering van de bodem- en waterkwaliteit, met specifieke aandacht voor de bescherming van drinkwaterbronnen. Hierbij pleit Vewin voor de ontwikkeling van een nationale eco-regeling speciaal gericht op grondwaterbeschermingsgebieden.
Het EP en de Raad besloten om de doelstellingen uit de ‘Van Boer tot Bord strategie’, gericht op verduurzaming van de landbouwsector, een belangrijke pijler uit de EU Green Deal, niet te integreren in de doelstellingen voor het nieuwe GLB. Vewin vindt dit erg teleurstellend, omdat de Green Deal juist kansen biedt voor de waterkwaliteit. Positief is dat het principe van de eco-regelingen overeind is gebleven, en dat hier serieus geld voor beschikbaar gesteld zal worden, net als voor maatregelen in de 2e pijler van het GLB (het Plattelandsontwikkelingsprogramma). Op deze manier kunnen ambitieuze boeren financieel beloond worden voor extra inspanningen op het gebied van klimaat en milieu, waaronder bijdragen aan een beter bodembeheer en een betere waterkwaliteit.
Nu gaan het Europees Parlement en de Raad op basis van hun ingenomen posities met elkaar onderhandelen om tot een compromis te komen. De uitkomst daarvan vormt het uiteindelijke Europese wetgevingskader dat richting zal geven aan de nationale invulling van het GLB in Nederland via het Nationaal Strategisch Plan. Het GLB moet wat betreft Vewin een sterke financiële prikkel bieden om de landbouwemissies naar bodem en water terug te dringen. Deze emissies vormen nog steeds een groot probleem voor de drinkwatervoorziening en het halen van de KRW doelen.
Meer informatie:
Position Paper Vewin: https://www.vewin.nl/standpunten/paginas/Europese_Green_Deal_201.aspx?source=%2fstandpunten%2fPaginas%2fdefault.aspx